"داستان تاریخى اعدام بابک خرمدین"
روز قبل از اعدام، خلیفه با بزرگان دربارش مشورت کرد که چگونه بابک را در شهر بگرداند و به مردم نشان بدهد تا همه بتوانند وی را ببینند. بنا بر نظر یکی از درباریان قرار برآن شد که وی را سوار بر پیلی کرده در شهر بگردانند. پیل را با حنا رنگ کردند و نقش و نگار برآن زدند؛ و بابک را در رختی زنانه و بسیار زننده و تحقیرکننده برآن نشاندند و در شهر به گردش درآوردند. پس از آن مراسم اعدام بابک با سروصدای بسیار زیاد با حضور شخص خلیفه بر فراز سکوی مخصوصی که برای این کار در بیرون شهر تهیه شده بود، برگزار شد. برای آنکه همهی مردم بشنوند که اکنون دژخیم به بابک نزدیک می شود و دقایقی دیگر بابک اعدام خواهد شد، چندین جارچی در اطراف و اکناف با صدای بلند بانگ میزدند نَوَد نَوَد این اسمِ دژخیم بود و همه او را می شناختند. ابن الجوزی می نویسد که وقتی بابک را برای اعدام بردند خلیفه در کنارش نشست و به او گفت: تو که این همه استواری نشان می دادی اکنون خواهیم دید که طاقتت در برابر مرگ چند است! بابک گفت: خواهید دید. چون یک دست بابک را به شمشیر زدند، بابک با خونی که از بازویش فوران می کرد صورتش را رنگین کرد. خلیفه از او پرسید: چرا چنین کردی؟ بابک گفت: وقتی دست هایم را قطع کنند خون های بدنم خارج می شود و چهرهام زرد می شود، و تو خواهی پنداشت که رنگ رویم از ترسِ مرگ زرد شده است. چهرهام را خونین کردم تا زردیش دیده نشود. به این ترتیب دست ها و پاهای بابک را بریدند. چون بابک بر زمین درغلتید، خلیفه دستور داد شکمش را بدرد. پس از ساعاتی که این حالت بر بابک گذشت، دستور داد سرش را از تن جدا کند. پس از آن چوبهی داری در میدان شهر سامرا افراشتند و لاشهی بابک را بردار زدند و سرش را خلیفه به خراسان فرستاد.
آخرین گفتار بابک ( به نوشته کتاب حماسه بابک اثر نادعلی همدانی )
چنین بوده است:
تو ای معتصم خیال مکن که با کشتن من فریاد استقلال طلبی ایرانیان را خاموش خواهی کرد من لرزه ای بر ارکان حکومت عرب انداخته ام که دیر یا زود آن را سرنگون خواهد نمود.
تو اکنون که مرا تکه تکه می کنی هزاران بابک در شمال و شرق و غرب ایران ظهور خواهد کرد و قدرت پوشالی شما پاسداران جهل و ستم را از میان بر خواهد داشت! این را بدان که ایرانی هرگز زیر بار زور و ستم نخواهد رفت و سلطه بیگانگان را تحمل نخواهد کرد من درسی به جوانان ایران داده ام که هرگز آنرا فراموش نخواهند کرد. من مردانگی و درس مبارزه را به جوانان ایران آموختم و هم اکنون که جلاد تو شمشیرش را برای بریدن دست و پاهای من تیز می کند صدها ایرانی با خون بجوش آمده آماده طغیان هستند مازیار هنوز مبارزه می کند و صدها بابک و مازیار دیگر آماده اند تا مردانه برخیزند و میهن گرامی را از دست متجاوزان و یوغ اعراب بدوی و مردم فریب برهانند.
اما تو ای افشین... در انتظار
و بدین سان نخست دست چپ بابک بریده شد و سپس دست راست او و بعد پاهایش و در نهایت دو خنجر در میان دنده هایش فرو رفت و آخرین سخنی که بابک با فریادی بلند بر زبان آورد این بود: "پاینده ایران"
روز اعدام بابک خرمدین و تکه تکه کردن بدنش در تاریخ 2 صفر سال 223 هجری قمری انجام گرفت که مسعودی در کتاب مشهور مروج الذهب این تاریخ را برای ایرانیان بسیار مهم دانسته است اعدام بابک چنان واقعهی مهمی تلقی شد که محل اعدامش تا چند قرن دیگر بنام خشبهی بابک یعنی چوبهی دار بابک در شهرِ سامرا که در زمان اعدام بابک پایتخت دولت عباسی بود شهرت همگانی داشت و یکی از نقاط مهم و دیدنی شهر تلقی می شد.
برادر بابک یعنی آذین را نیز خلیفه به بغداد فرستاد و به نایبش در بغداد دستور نوشت که او را مثل بابک اعدام کند. طبری می نویسد که وقتی دژخیمْ دست ها و پاهای برادر بابک را میبُرید، او نه واکنشی از خودش بروز می داد و نه فریادی برمیآورد. جسد این مرد را نیز در بغداد بر دار کردند. (تاریخ ایران - دکتر خنجی)
معتصم خلیفه عباسی، چنانکه نظام الملک در سیاست نامه خود می نویسد به شکرانه آنکه سه سردار مبارز ایرانی، بابک، مازیار و افشین رو که هر سه آن ها به حیله اسیر شده بودند به دار آویخته بود، مجلس ضیافتی ترتیب داده بود که در طول آن 3 بار پیاپی مجلس را ترک گفت و هربار ساعتی بعد برمی گشت. در بار سوم در پاسخ حاضران که جویای علت این غیبت ها شده بودند فاش کرد که در هر بار به یکی از دختران پدر کشته این سه سردار تجاوز کرده است و حاضران با او از این بابت به نماز ایستادند و خداوند را شکر گفتند. (تولدی دیگر - شجاع الدین شفا).
"روزى که امیرکبیر گریست!"
در سال 1264 قمری، نخستین برنامه دولت ایران برای واکسن زدن به فرمان امیرکبیر آغاز شد. در آن برنامه، کودکان و نوجوانانی ایرانی را آبلهکوبی میکردند. اما چند روز پس از آغاز آبلهکوبی به امیر کبیر خبر دادند که مردم از روی ناآگاهی نمیخواهند واکسن بزنند. بهویژه که چند تن از فالگیرها و دعانویسها در شهر شایعه کرده بودند که واکسن زدن باعث راه یافتن جن به خون انسان میشود.
هنگامی که خبر رسید پنج نفر به علت ابتلا به بیماری آبله جان باختهاند، امیر بیدرنگ فرمان داد هر کسی که حاضر نشود آبله بکوبد، باید پنج تومان به صندوق دولت جریمه بپردازد. او تصور میکرد که با این فرمان همه مردم آبله میکوبند. اما نفوذ سخن دعانویسها و نادانی مردم بیش از آن بود که فرمان امیر را بپذیرند. شماری که پول کافی داشتند، پنج تومان را پرداختند و از آبلهکوبی سرباز زدند. شماری دیگر هنگام مراجعه مأموران در آب انبارها پنهان میشدند یا از شهر بیرون میرفتند.
روز بیست و هشتم ماه ربیعالاول به امیر اطلاع دادند که در همه شهر تهران و روستاهای پیرامون آن، تنها 330 نفر آبله کوبیدهاند. در همان روز، پارهدوزی را که فرزندش از بیماری آبله مرده بود، به نزد او آوردند. امیر به جسد کودک نگریست و آنگاه گفت: ما که برای نجات بچههایتان آبلهکوب فرستادیم. پیرمرد با اندوه فراوان گفت: حضرت امیر، به من گفته بودند که اگر بچه را آبله بکوبیم، جن زده میشود. امیر فریاد کشید: وای از جهل و نادانی، حال، گذشته از اینکه فرزندت را از دست دادهای باید پنج تومان هم جریمه بدهی. پیرمرد با التماس گفت: باور کنید که هیچ ندارم. امیرکبیر دست در جیب خود کرد و پنج تومان به او داد و سپس گفت: حکم برنمیگردد، این پنج تومان را به صندوق دولت بپرداز. چند دقیقه دیگر، بقالی را آوردند که فرزند او نیز از آبله مرده بود. این بار امیرکبیر دیگر نتوانست تحمل کند. روی صندلی نشست و با حالی زار شروع به گریستن کرد.
در آن هنگام میرزا آقاخان وارد شد. او در کمتر زمانی امیرکبیر را در حال گریستن دیده بود. علت را پرسید و ملازمان امیر گفتند که دو کودک شیرخوار پاره دوز و بقالی از بیماری آبله مردهاند. میرزا آقاخان با شگفتی گفت: عجب، من تصور میکردم که میرزا احمدخان، پسر امیر، مرده است که او این چنین هایهای میگرید. سپس، به امیر نزدیک شد و گفت: گریستن، آن هم به این گونه، برای دو بچه شیرخوار بقال و چقال در شأن شما نیست. امیر سر برداشت و با خشم به او نگریست، آنچنان که میرزا آقاخان از ترس بر خود لرزید. امیر اشکهایش را پاک کرد و گفت: خاموش باش. تا زمانی که ما سرپرستی این ملت را بر عهده داریم، مسئول مرگشان ما هستیم. میرزا آقاخان آهسته گفت: ولی اینان خود در اثر جهل آبله نکوبیدهاند. امیر با صدای رسا گفت: و مسئول جهلشان نیز ما هستیم. اگر ما در هر روستا و کوچه و خیابانی مدرسه بسازیم و کتابخانه ایجاد کنیم، دعانویسها بساطشان را جمع میکنند. تمام ایرانیها اولاد حقیقی من هستند و من از این میگریم که چرا این مردم باید این قدر جاهل باشند که در اثر نکوبیدن آبله بمیرند.
حکایت زندگی از نگاه اسکندرمقدونی
مورخان مینویسند: اسکندر روزی به یکی از شهرهای ایران (احتمالا در حوالی خراسان)
حمله میکند، با کمال تعجب مشاهده میکند که دروازه آن شهر باز میباشد و با این که خبر
آمدن او به شهر پیچیده بود مردم زندگی عادی خود را ادامه میدادند. باعث حیرت اسکندر بود
زیرا در هر شهری که سم اسبان لشگر او به گوش میرسید عدهای از مردم آن شهر از وحشت
بیهوش میشدند و بقیه به خانهها و دکانها پناه میبردند، ولی اینجا زندگی عادی جریان داشت.
اسکندر از فرط عصبانیت شمشیر خود را کشیده و زیر گردن یکی از مردان شهر میگذارد و
می گوید: من اسکندر هستم.
مرد با خونسردی جواب میدهد: من هم ابن عباس هستم.
اسکندر با خشم فریاد میزند: من اسکندر مقدونی هستم، کسی که شهرها را به آتش کشیده،
چرا از من نمیترسی
مرد جواب میدهد: من فقط از یکی میترسم و او هم خداوند است.
اسکندر به ناچار از مرد میپرسد: پادشاه شما کیست؟مرد میگوید: ما پادشاه نداریم
مرد میگوید: ما فقط یک ریش سفید داریم و او در آن طرف شهر زندگی میکند.
اسکندر با گروهی از سران لشکر خود به طرف جایی که مرد نشانی داده بود، حرکت میکنند
در میانه راه با حیرت به چالههایی مینگرد که مانند یک قبر در جلوی هر خانه کنده شده بود.
لحظاتی بعد به قبرستان میرسند، اسکندر با تعجب نگاه میکند و میبیند روی هر سنگ قبر
نوشته شده: ابن عباس یک ساعت زندگی کرد و مرد. ابن علی یک روز زندگی کرد و مرد
ابن یوسف ده دقیقه زندگی کرد و مرد!
اسکندر برای اولین بار عرق ترس بر بدنش مینشیند، با خود فکر میکند این مردم حقیقیاند یا
اشباح هستند؟ سپس به جایگاه ریش سفیده ده میرسد و میبیند پیر مردی موی سفید و لاغر در
چادری نشسته و عدهای به دور او جمع هستند.
اسکندر جلو میرود و میگوید: تو بزرگ و ریش سفید این مردمی؟
پیر مرد میگوید: آری، من خدمتگزار این مردم هستم!
اسکندر میگوید: اگر بخواهم تو را بکشم، چه میکنی؟
پیرمرد آرام و خونسرد به او نگاه کرده میگوید: خب بکش! خواست خداوند بر این است که به
دست تو کشته شوم!
اسکندر میگوید: و اگر نکشم؟
پیرمرد میگوید: باز هم خواست خداست که بمانم و بار گناهم در این دنیا افزون گردد.
اسکندر سر در گم و متحیّر میگوید: ای پیرمرد من تو را نمیکشم، ولی شرط دارم.
پیرمرد میگوید: اگر میخواهی مرا بکش، ولی شرط تو را نمیپذیرم.
اسکندر ناچار و کلافه میگوید: خیلی خوب، دو سوال دارم، جواب مرا بده و من از اینجا
میروم.
پیرمرد می گوید: بپرس!
اسکندر میپرسد: چرا جلوی هر خانه یک چاله شبیه قبر است؟ علت آن چیست؟
پیرمرد میگوید: علتش آن است که هر صبح وقتی هر یک از ما که از خانه بیرون میآییم، به
خود میگوییم: فلانی! عاقبت جای تو در زیر خاک خواهد بود، مراقب باش! مال مردم را
نخوری و به ناموس مردم تعدی نکنی و این درس بزرگی برای هر روز ما میباشد!
اسکندر میپرسد: چرا روی هر سنگ قبر نوشته ده دقیقه، فلانی یک ساعت، یک ماه، زندگی
کرد و مرد؟!
پیرمرد جواب میدهد: وقتی زمان مرگ هر یک از اهالی فرا میرسد، به کنار بستر او
میرویم و خوب میدانیم که در واپسین دم حیات، پردههایی از جلوی چشم انسان برداشته
میشود و او دیگر در شرایط دروغ گفتن و امثال آن نیست!
از او چند سوال میکنیم:
چه علمی آموختی؟ و چه قدر آموختن آن به طول انجامید؟
چه هنری آموختی؟ و چه قدر برای آن عمر صرف کردی؟
برای بهبود معاش و زندگی مردم چه قدر تلاش کردی؟ و چقدر وقت برای آن گذاشتی؟
او که در حال احتضار قرار گرفته است، مثلا" میگوید: در تمام عمرم به مدت یک ماه هر
روز یک ساعت علم آموختم، یا برای یادگیری هنر یک هفته هر روز یک ساعت تلاش کردم.
یا اگر خیر و خوبی کردم، همه در جمع مردم بود و از سر ریا و خودنمایی! ولی یک شبی
مقداری نان خریدم و برای همسایهام که میدانستم گرسنه است، پنهانی به در خانهاش رفتم و
خورجین نان را پشت در نهادم و برگشتم!
بعد از آن که آن شخص میمیرد، مدت زمانی را که به آموختن علم پرداخته، محاسبه کرده، و
روی سنگ قبرش حک میکنیم: ابن یوسف یک ساعت زندگی کرد و مرد!
یا مدت زمانی را که برای آموختن هنر صرف کرده محاسبه، و روی سنگ قبرش حک
میکنیم: ابن علی هفت ساعت زندگی کرد و مرد و یا برای بهبود زندگی مردم تلاشی را که به
انجام رسانده، زمان آن را حساب کرده و حک میکنیم: ابن یوسف یک ساعت زندگی کرد و
مرد. یعنی، عمر مفید ابن یوسف یک ساعت بود!
بدینسان، زندگی ما زمانی نام حقیقی بر خود میگیرد که بر سه بستر، علم، هنر، مردم،
مصرف شده باشد که باقی همه خسران و ضرر است و نام زندگی آن بر نتوان نهاد!
اسکندر با حیرت و شگفتی شمشیر در نیام میکند و به لشکر خود دستور میدهد: هیچگونه
تعدی به مردم نکند. و به پیرمرد احترام میگذارد و شرمناک و متحیر از آن شهر بیرون میرود!
فکر میکنید: اگر چنین قانونی رعایت شود، روی سنگ قبر ما چه خواهند نوشت؟
لحظاتی فکرکنیم... بعد عمر مفید خود را محاسبه کنیم!
آشنایی با موزه جواهرات ملی
تاریخچه جواهرات ایران از زمان حکومت صفویه آغاز میشود، زیرا تا قبل از صفویه، جواهرات گرانبهایی در خزانه دولتی وجود نداشته است و براساسنوشتههای سیاحان خارجی، پادشاهان صفوی بیشاز دو قرن (907 تا1148ق) دست به جمعآوری جواهرات زدند و حتی کارشناسان دولت صفوی جواهرات را از بازارهای هند و عثمانی و کشورهایی مانند فرانسه و ایتالیا خریداری میکردند و به اصفهان، پایتخت حکومت، میآوردند.
در پایان سلطنت شاه سلطان حسین و با ورود محمود افغان به ایران، خزاین دولت با حمله افغانها غارت شد و مقداری از آنها که به وسیله محمود افغان به اشرف افغان منتقل شده بود، پس از ورود شاه تهماسب دوم به اصفهان، به چنگ نادر افتاد و از خروج آنها از ایران جلوگیری شد.
بعداً نادر برای پس گرفتن آن قسمت از جواهرات که به هندوستان منتقل شده بود، نامههایی به دربار هند نوشت، اما جواب نامساعد شنید. پس از لشکرکشی نادر به هند (1158 ق)، محمدشاه گورکانی مبالغی نقدینه، جواهر و اسلحه تسلیم نادر کرد. اما بخشی از اموال و خزاینی که نادر از هندوستان به دست آورده بود به ایران نرسید و در راه بازگشت به ایران از میان رفت. نادر پس از بازگشت به ایران، مقدار قابل ملاحظهای از جواهرات را به رسم ارمغان برای امرا و حکام و شاهان کشورهای همسایه فرستاد. همچنین مقداری از اشیای نفیس و مرصع را به آستان حضرت امامرضا (ع) تقدیم کرد و مقداری را نیز به سپاه خود بخشید. در 1160 ق، پس از قتل نادر، احمد بیگ افغان ابدالی، از سرداران نادر، دست به غارت جواهرات خزانه نادر زد. از جمله گوهرهایی که از ایران خارج شد و هرگز بازنگشت، الماس معروف کوه نور بود. این الماس در 1266 ق، به ملکه ویکتوریا اهدا شد.
در دوران قاجار مجموعه جواهرات جمعآوری و ضبط شد و تعدادی از جواهرات بر تاج کیانی، تخت نادری، کره جواهرنشان و تختطاووس نصب گردید.
در 1316 ش، قسمت عمده جواهرات به بانک ملی ایران منتقل گردید و پشتوانه اسکناس و بعداً وثیقه اسناد بدهی دولت به بانک بابت پشتوانه اسکناس قرار گرفت. خزانه فعلی در 1334 ساخته و در 1339 با تأسیس بانک مرکزی ایران افتتاح و به این بانک سپرده شد.
این موزه تا قبل از انقلاب فعالیت داشته و بعد از آن تعطیل و دوباره در 1369 برای عموم بازگشایی شد.
جواهرات مهم این موزه الماس دریای نور، تخت طاووس یا تخت خورشید، تخت نادری و کره جواهر نشان است.
موزه جواهرات ملی با مساحتی حدود 1000 مترمربع مجهز به سیستم ایمنی است که توسط آلمانیها ساخته است.
جواهرات شاخص موزه عبارتند از:
دریای نور که درشتترین و زیباترین الماس برلیان در میان گوهرهای سلطنتی ایران و یکی از گوهرهای معروف جهان است. گفته میشود این الماس هزار سال پیش کشف و استخراج شده است. وزن آن اکنون هفت مثقال و 20 نخود، یعنی در حدود 182 قیراط، و صورتی است، ولی پیش از تراش، زیادتر از این بوده است. این الماس توسط نادرشاه افشار، جزو هدایای محمد شاه گورکانی و غنایم جنگی از هند به ایران آورده شده و بعد از طی دورانهای مختلف به دست شاهان قاجاریه رسیده است.
دریای نور تا زمان ناصرالدین شاه در وسط یکی از بازوبندهای سلطنتی نصب میشد، ولی در زمان او که استفاده از بازوبند منسوخ شد، آن را به صورت پیش کلاه درآوردند و در قابی زرین با شیر و خورشید و تاج مرصع به 457 قطعه برلیان ریز و عالی و چهار قطعه یاقوت قرار دادند. این الماس برلیان از دو سو تراش خورده و به شکل هرم مثلثالقاعدهای است که قاعده آن چهار سانتیمتر درازا و سه سانتیمتر پهنا دارد و دو سوی دیگر حدود دو سانتیمتر است. همه سطوح دریای نور صاف و یک نواخت است، جز یک سمت آن که فتحعلیشاه با کندن عبارت <سلطان صاحبقران فتحعلیشاه قاجار 1244>، از ارزش آن کاسته است.
کره جغرافیایی
کره جغرافیایی از دیگر اشیای نفیس موزه است. وزن کره با پایههای طلایی آن حدود 37/5 کیلوگرم و در روی آن 51366 قطعه جواهر گوناگون به وزن 3656/4 گرم نشانده شده است.
اقیانوسها و دریاها زمردنشان و آسیا مرصع به یاقوت و لعل، ایران مرصع به الماس، اروپا مرصع به یاقوت، آفریقا مرصع به یاقوت سرخ و کبود و آمریکای شمالی و جنوبی و استرالیا مرصع به یاقوت و لعل است و خط استوا به وسیله الماس نشان داده شده و دو حلقه زرین ساده که در روی آنها گلهای الماس نشان نصب شده، به طور متقاطع کره را در میان گرفته است.
بر روی کره القاب ناصرالدین شاه منبت و الماس نشان شده است. در این کره، کوه دماوند با یاقوت درشتی مشخص و شهر تهران با یاقوت معروفی به نام اورنگ زیب نمایان است.
تاجماه
تاجماه جواهر دیگری است که بعد از دریای نور، در میان جواهرات سلطنتی خودنمایی میکند. این سنگ سفید و خوش آب و رنگ بادامی شکل 112 قیراط وزن دارد و در وسط بازوبند سلطنتی بازوی چپ قرار داشت. اما بعدها به صورت دگمه یا بر روی سینه یا پیش کلاه نصب میکردند و اینک به صورت پیاده در خزانه جواهرات سلطنتی ایران نگهداری میشود.
تاجکیانی
تاجکیانی تاجی است که پادشاهان در مراسم تاجگذاری از آن استفاده میکردند.
روزهای بازدید
شنبه تا سه شنبه
ساعت کار
۱۴- ۱۶:۳
بهای بلیت (اتباع ایرانی)
۶۰۰۰ریال
بهای بلیت( اتباع خارجی )
۳۰۰۰۰ریال
تلفن
۶۴۴۶۳۷۸۵
نشانی
خیابان فردوس مقابل سفارت ترکیه
گروه اینترنتی ارور حمایت خود را از تمامی مکان هایی که به نوعی میراث این مرز و بوم را به دوش میکشند و از آن محافظت میکنند و هرگونه همکاری را در ترویج فرهنگ دریغ نمیکند دست های شان بنشان محبت میفشارد
هیتلر که بود ؟!؟
سخنرانی بیاد ماندنی هیتلر در شهر برلین قبل از حمله به روسیه
دوران کودکی
کودکی هیتلر
آدولف هیتلر حدود ساعت 18:30 بعد از ظهر۲۰ آوریل ۱۸۸۹ دربراونا-آم-این، شهری کوچک در نزدیکی لینتز در ایالت اتریش شمالی، بین مرز اتریش و آلمان زاده شد. پدر او آلویس هیتلر ( ۱۸۳۷ – ۱۹۰۳)، یک کارمند پائین رتبه گمرک بود.
مادر هیتلر، کلارا هیتلر (زادهٔ پولزل)، دومین دختر عموی آلویس بود. او شش بچه به دنیا آورد. تنها آدولف، که دومین فرزندش بود، و خواهر کوچکش پاولا در کودکی زنده ماندند.
تصویر پدر هیتلر
در کتابش نبرد من، که تا اندازهای تبلیغاتی نوشته شده بود، آدولف لحنی مودبانه درباره پدرش دارد، به هر حال او اظهار میکرد تصمیم جدی که برای نقاش شدن داشت باعث اختلاف نظرات بسیاری در بین آن ها شده بود. در ژانویه ۱۹۰۳ الویس درگذشت، و در دسامبر ۱۹۰۷ کلارا به دلیل ابتلا به سرطان سینه فوت نمود.
جوانی
از سال ۱۹۰۵ به بعد هیتلر در یک پرورشگاه یتیمان بوهامایی زندگی میکرد و مادرش را تحت حمایت خود داشت. او دو بار از موسسهٔ هنرهای زیبای وین (۱۹۰۷-۱۹۰۸) به خاطر «عدم صلاحیت در نقاشی» مطرود شد. به او گفته شد که تواناییهایش بیشتر در زمینهٔ معماری کاربرد دارد. وی درخاطراتش که نمایانگر مجذوبیتش به همین موضوع است میگوید:
«هدف من از این سفر بررسی گالری موزهٔ کرت بود. اما کمی بعد از اینکه به تابلویی دقت میکردم متوجه میشدم چیز دیگریست که توجه مرا به سوی خود جلب میکند،و آن خود موزه بود. از صبح تا نیمه شب، توجهم از موضوعی به موضوع دیگر عوض میشد اما این ساختمان موزه بود که بیشترین توجه من روی آن متمرکز شده بود.» (نبرد من، بخش ۲، بند سوم)
بنا به سفارش رئیس آموزشگاه، وی متقاعد شد که مسیر تحصیلیش را تغییر دهد. ولی وی تحصیلات لازم برای معماری را نگذرانده بود:
«بالاخره بعد از مدتی تلاش یک مهندس شدم، بقیه راه مشکلی که در مدرسه ریشویل از دست داده بودم در اثر کوشش ها و تمرین های ده ساله تا اندازه ای جبران شد ... و هنگامی که بعد از مرگ مادرم دو مرتبه به وین آمدم این بار اقامت من چندین سال طول کشید حالت آرامش و تصمیم جدی در خود احساس کردم و کم کم غرور اولیه ام بیدار شد و جدا مصمم شدم که خود را به جایی برسانم.» (نبرد من، فصل ۲ بند ۸)
در ۲۱ دسامبر ۱۹۰۷ مادرش با یک مرگ دردناک بر اثر سرطان سینه در سن ۴۷ سالگی فوت کرد. هیتلر از طریق دادگاهی در لینز تمامی سهم یتیمیش را به خواهرش پائولا (Paula) واگذار کرد؛ آدولف در ۲۱ سالگی وارث ثروت یکی از عمه(خاله) هایش شد. او به عنوان یک نقاش در وین مشغول کار شد. او از روی کارت پستالها طرح میکشید و به کاسبها و توریست ها میفروخت. تا قبل از جنگ جهانی اول وی حدود ۲۰۰۰ تابلوی اینچنینی نقاشی کرد.
بعد از دومین بار اخراج از موسسهٔ هنرهای زیبا هیتلر دچار فقر مالی شدیدی شد. در ۱۹۰۹ وی به دنبال سرپناهی میگشت و در ۱۹۱۰ در خانهای که برای کارگران فقیر در نظر گرفته شده بود سکنی گزید.
مخالفت با یهود ریشهای عمیق در فرهنگ کاتولیکهای اتریش داشت. وین دارای یک جامعه بزرگ یهودی، شامل بسیاری از یهودیهای ارتدکس اروپای شرقی بود.
در سال ۱۹۱۳، هیتلر برای اجتناب از خدمت سربازی در ارتش اتریش - مجارستان به مونیخ نقل مکان کرد. بیشتر هم نژادان آلمانی او نیز این مشکل را داشتند. ارتش اتریش بعدها او را بازداشت کرد و مورد آزمایش جسمانی قرار داد که برای خدمت نامناسب تشخیص داده شد، او مجاز به بازگشت به مونیخ شد. اما وقتی در اوت ۱۹۱۴ امپراتوری آلمان جنگ جهانی اول را آغاز کرد، برای لشکر باواریَن داوطلب شد.
هیتلر در 2 اگوست 1914 در جمع مردم در حالی که ارتش المان خود را برای نبرد در جنگ جهانی اول اماده می کند
او یک سرباز وظیفه فعال بود که به عنوان پیغام آور در فرانسه و بلژیک در معرض دید آتش دشمن خدمت کرد. اگر چه خدمت هیتلر قابل تقدیر بود ولی به خاطر این که تابعت آلمانی او مفقود شده بود هرگز به بالاتر از سرجوخه ترفیع نیافت. او دوبار برای شجاعت در جنگ نشان صلیب آهنی، درجه دو، در دسامبر ۱۹۱۵، و صلیب آهنی، درجه یک (به ندرت به سرجوخهها اعطا میشود)، در اوت ۱۹۱۸ را دریافت کرد.
در مدت جنگ هیتلر یک آلمانی میهن پرست دو آتشه شد، هرچند او تا سال ۱۹۳۲ تابعیت آلمانی نداشت. وقتی که مردم اعتقاد به شکست ناپذیری ارتش آلمان داشتند، آلمان در نوامبر سال ۱۹۱۸ تسلیم شد. هیتلر به خاطر تسلیم شدن آلمان دچار شوک شدیدی شد. او در آن زمان به خاطر حمله گازهای سمّی در بیمارستان صحرایی بود و به طور موقت دچار نابینایی شده بود. مانند بسیاری از میهن پرستان، او سیاست مداران غیرنظامی را در تسلیم شدن آلمان مقصر میدانست.
حزب نازی
لوگوی نازی ها
پس از جنگ هیتلر در ارتش ماندگار شد، و وظیفه سرکوبی شورش سوسیالیستها را به خصوص در مونیخ، به عهده گرفت، چون او در سال ۱۹۱۹به آنجا بازگشته بود.
در همین زمان بود که فعالیت سیاسی هیتلر آغاز شد و وی به عنوان مأمور مخفی سازمان ضداطلاعات ارتش آلمان، و در رابطه با برخی رهبران افراطی نظامی چون ژنرال لودندروف، گروه کوچک خود را تأسیس کرد؛ همان گروهی که سپس به حزب ملی کارگران سوسیالیست آلمان (حزب نازی) بدل شد.
در نوامبر ۱۹۲۳ ژنرال لودندروف و هیتلر کودتای نافرجامی را ترتیب دادند که به کودتای مونیخ معروف است. (این کودتا را با نام کودتای آبجوفروشی نیز می شناسند.)
نتیجه جنگ جهانی اول برای آلمان شکستی فاجعه بار بود. کشورهای پیروزمند در «عهدنامه ورسای» شرایطی بس خفت بار را به این کشور تحمیل کردند. هیتلر مانند بسیاری از هم نسلان خود، تسلیم آلمان را رد میکرد، شکست آلمان را نتیجه اتحاد یهودیان و کمونیستها میدانست و خواهان جبران آن بود. هیتلر پس از جنگ در سی سالگی به فعالیت تشکیلاتی روی آورد و در سال ۱۹۱۹ به جریان فاشیستی حزب کارگری آلمان پیوست. در جریان فعالیتهای تبلیغاتی استعداد بی نظیر خود را در ایراد سخنرانیهای پرهیجان و تحریک آمیز نشان داد. او شعارهای ساده و تکراری را با لحنی تند و آتشین بیان میکرد و نفرت و کینه توزی را به جان هواداران میدمید.
هیتلر
در سال ۱۹۲۱ هیتلر و هواداران افراطی او جریانی به نام حزب ملی کارگران سوسیالیست آلمان با نام اختصاری (حزب نازی) تشکیل دادند. این حزب در سال ۱۹۲۳ در مونیخ دست به شورش مسلحانه زد. اقدام نازیها به شکست انجامید، هیتلر دستگیر شد و نه ماه به زندان افتاد.
هیتلر مرام سیاسی خود را به روشنی در کتاب «نبرد من» تشریح کردهاست. به عقیده او نژادهای پست مانند گیاهان هرز هستند، که باعث خراب شدن گیاهان سالم می شوند، همچنین از یهودیان آن زمان به عنوان کسانی که دزدی، ثروت اندوزی، آلودگی و ... را رواج می دادند یاد می کند، افراد برتر حق دارند که برای رسیدن به جهانی آبادتر تمام اقوام و ملتهای «پست و غیر اصیل» را به خدمت گیرند. ناسیونال سوسیالیسم بیان ایدئولوژیک ساده و در عین حال کاملی برای یک نظام تام گرا (توتالیتر) است، که سلطه مطلق و انحصاری شالوده آن است، با شعارهایی از قبیل: ملت واحد، رهبر واحد، ایدئولوژی واحد، حزب واحد. حزب نازی از سال ۱۹۲۵ سیاست تازهای در پیش گرفت . هیتلر در نطقهای آتشین خود وعده میداد که با تشکیل رایش سوم مردم آلمان به پیشرفت و بهروزی کامل دست خواهند یافت و تمام مشکلات جامعه حل خواهد شد. با شکست «رایش دوم» در جنگ جهانی اول، در آلمان «جمهوری وایمار» تشکیل شده بود، که در بحران غرقه بود. در جامعهای که لایههای گسترده مردم با بی کاری و فقر روبرو بودند، سخنان هیتلر برای برخی جذابیت داشت.
مسیر قدرت
در انتخابات سال ۱۹۳۲ حزب نازی ۳۰ درصد آرا را کسب کرد و نشان داد که به مهمترین نیروی کشور تبدیل شدهاست. در حالی که نیروهای مترقی و چپ نسبت به خطر قدرت گیری هیتلر هشدار میدادند. در سال ۱۹۳۳ بحران سیاسی عمیقی آلمان را فرا گرفته بود. حاکمیت راست گرای کشور بر آن شد که با استفاده از هیتلر به بن بست سیاسی خاتمه دهد و قدرت روزافزون نیروهای چپ را مهار کند. در آن سال هیتلر در رأس دولتی ائتلافی صدر اعظم آلمان شد.
هیتلر
هیتلر با رشتهای از عملیات خشن (مانند به آتش کشیدن رایش تاگ، پارلمان آلمان) به درهم شکستن مقاومت نیروهای دگراندیش، سرکوب مخالفان و تحکیم قدرت خود دست زد.(اگر حقیقت دارد مدرک معتبر معرفی شود)
حزب نازی برای سرکوب مخالفان سیاسی و عقیدتی، در پپگرد و کشتار یهودیان(در بزرگ نمودن این مطالب افراط شده)، یگان ضربتی ویژهای به نام اس اس را سازمان داد.
اطلاعات تکمیلی در مورد اس اس :
شوتس اشتافل (به آلمانی: Schutzstaffel:گردان حفاظتی) یا به اختصار «اساس» یکی از سازمانهای شبه نظامی اصلی حکومت رایش سوم بود که توسط هاینریش هیملر پایه گذاری شده بود و اداره میشد. این سازمان بین سالهای ۱۹۲۵ تا ۱۹۴۵ فعال بود.
«اساس» در سال ۱۹۲۵ به عنوان گارد شخصی آدولف هیتلر تشکیل شد. وافن اساس از زیرشاخههای اصلی اساس است.
تجدید تسلیحات و اتحاد دوباره
در مارس سال ۱۹۳۵ هیتلر با اعلام سربازگیری مجدد در ارتش قرارداد ورسای را زیر پا گذاشت. او مصمم به ساخت نیروی نظامی جدید، متشکل از نیروی دریایی و نیروی هوایی بود. نام نویسی بسیاری از مردان و زنان در ارتش جدید، برای حل مشکل بیکاری مناسب بود. ولی مشکلات اقتصادی آلمان بسیار جدی بودند.
هیتلر
در مارس سال ۱۹۳۶ او بار دیگر، با اشغال دوباره مناطق غیر نظامی راین لند به مفاد قرارداد ورسای تجاوز کرد. او جسورتر شد، چون بریتانیا و فرانسه هیچ کاری برای توقفش انجام ندادند. در ژوئیه سال ۱۹۳۶ جنگ داخلی اسپانیا آغاز شد در آن زمان ارتش اسپانیا تحت فرماندهی ژنرال فرانچسکو فرانکو بود. شورشیان مخالف دولت خواستار حکومتی فاشیستی در اسپانیا بودند. هیتلر یگان هایی از ارتش را برای کمک به شورشیان فرستاد. نیروهای مستقر در اسپانیا سلاح های جدید ارتش آلمان و شیوههای جنگی خود را آزمایش نمودند، که از آن جمله میتوان به بمباران شهرهایی همچون گورنیکا و نابودی آن توسط نیروی هوایی آلمان در آوریل سال ۱۹۳۷ اشاره کرد.
هیتلر در ۲۵ اکتبر سال ۱۹۳۶ با دیکتاتور فاشیست ایتالیا بنیتو موسولینی پیمان اتحاد بست. این اتحاد بعدها توسط کشورهایی چون ژاپن، مجارستان، رومانی و بلغارستان گسترش یافت. مجموعه تمام این کشورها، با نام نیروهای محور شناخته میشدند. پس از آن در ۵ نوامبر، سال ۱۹۳۷، آدولف هیتلر با مقام رایش جلسهای سری داشت که در آنجا طرح خود، یعنی بدست آوردن «فضای حیاتی» برای ملت آلمان را مطرح نمود. رژیم نازی در سال ۱۹۳۸ الحاق اتریش را به آلمان اعلام کرد. در اول سپتامبر ۱۹۳۹ با حمله برق آسای پیاده نظام مجهز آلمان (ورماخت) به لهستان، جنگ جهانی دوم آغاز گشت.
کشتار و سوزاندن جمعی
طبق آنچه از سرویس های خبری متفقین نقل شدهاست بین سال های ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۵، اِس اِس، با همکاری حکومت و نیروهای جدیدی که از کشورهای اشغالی بودند، با روشی معین در حدود سه و نیم میلیون یهودی را در اردوگاههای ایرا کشتند. گروهی دیگر نیز به دلیل گرسنگی و بیماری در حین کار اجباری جان میدادند.علاوه بر یهودیها، کمونیستها، همجنسگرایان، پروتستانها، عقب ماندگان ذهنی، اسیران جنگی شوروی، بیماران روانی، نیز جزو قربانیان بودند. امروزه با وجود مجزات های قانونی در بسیاری کشورهای اروپایی، برخی از محققین واقع گرایانه بودن این ادعا ها را به چالش کشیده اند که به این واقعه انکار هولوکاست گفته می شود جالب است بدانید آنها نیز دلایل محکمی برای رد این موضوع دارند.
جنگ جهانی دوم
اول سپتامبر ۱۹۳۹ با حمله آلمان به لهستان، جنگ جهانی دوم آغاز گشت. هیتلر در در سال ۱۹۴۱ به خاک اتحاد شوروی حمله برد. در آخر سال ۱۹۴۱ با ورود آمریکا به جنگ، ارتشیان هیتلر در برابر جبهه وسیعی از نیروهای متفقین قرار گرفتند. ارتشیان نازی در سال ۱۹۴۳ در جبهه اتحاد شوروی (مقاومت استالینگراد) و در سال ۱۹۴۴ در جبهه غرب (پیاده شدن نیروهای متفقین در نورماندی) ضربات سنگینی متحمل شدند.
هیتلر
از اوایل سال ۱۹۴۵ ارتشهای متفقین راه خود را به درون سرزمین آلمان باز کردند. ارتش ایالات متحده از غرب و ارتش سرخ از شرق به سوی برلین، پایتخت رایش سوم پیشروی کردند. در ماه آوریل ارتش سرخ برلین را به محاصره گرفت و به طرف ستاد فرماندهی رایش پیش رفت. هیتلر مرد و نتوانست ببیند فاجعه ای را که متفقین پس از مرگ او به ارمغان آوردند، مردان بی دفاع وحشیانه کشته شدند، عده ای از زنان شانس زیادی آورده و توانستند خودکشی کنند و آنان حتی به بسیاری از کودکان نیز رحم نکردند، فتح برلین به بهای جان حدود پنجاه میلیون انسان بی گناه تمام شد.
مسیر شکست
هیتلر
حمله آلمان به روسیه در آغاز برقآسا بود و پیروزی های چشمگیری را برای نازی ها به دست آورد ولی با آغاز سرما ورق برگشت. سازمان هواشناسی آلمان پیشبینی زمستان گرمی را کرده بود ولی در عمل چنین نشد، زمستان پیش رو بسیار سخت و سوزان بود. شهر استالینگراد انرژی سربازان آلمان را گرفت. استالین که از سوی ژاپن احساس آرامش کرده بود نیروهای شرقی شوروی را به جبهه غربی کشاند. حمله به ایران نیز آذوقه و سوخت و مهمات و جنگافزار غربیها و البته انبارهای آرد و گندم و سوخت ایران را به روسها رساند. فرماندهان و سپهبدان آلمانی تسلیم شدند و روسها به سوی آلمان پیشروی کردند. در غرب نیز نیروی های آمریکایی و بریتانیایی و تنی چند فرانسوی در روزی شناخته شده به روز دی(D-Day) در کرانه نرماندی پیاده شدند. هیتلر دستور سیاست جنگی سرزمین سوخته را داد که البته انجام نشد.
حقیقت های تازه آشکار شده در مورد حمله آلمان به شوروی
باور عمومی این است که هیتلر میخواست همه جا را اشغال کند و دیگر کشورها دخالتی نداشتهاند واز فرشتگان پاک تر بودهاند.اما اسنادی پس از فروپاشی شوروی در کاخ کرملین وبایگانی شوروی سابق پیدا شده این احتمال را مطرح میکند که که آلمان در مورد حمله به شوروی فقط پیش دستی کرده است. در بخش «منابع» صفحه چند منبع فارسی وانگلیسی را در این مورد آورده شده است. «ادوراد راژیسکی» در کتابی به نام نخستین زندگی نامه استالین بر پایهی پرونده های مخفی شوروی چاپ در سال ۱۳۷۴ شواهدی را عرضه می کند مبنی بر اینکه استالین میخواست به المان حمله کند ولی هیتلر با پی بردن به این نقشه پیش دستی کرد.
هیتلر
راژیسکی اسنادی را ارئه می دهد که طبق ان اکتبر سال 1939 میلادی استالین و هیتلر باهم در یک ایستگاه لهستان دوتکه شده با هم دیدار کردند و حتی یکی از کارکنان خطوط راه آهن لهستان در سال 1972 فاش کرد که در 17 اکتبر سال 1939 این دور رهبر سوار بر قطار زرهی خود در ایستگاه راه آهن شهر لووف با یکدیگر دیدار کردند.
همچنین در سال 1979 مدرکی از بایگانی محرمانه وزرات امور خارجه آمریکا فاش شد که در آن ادگار هوور رییس وقتFBA در 19 ژوییه طی نامه به آدلف برل معاون وزیر امور خارجه آمریکا خبر دیدار استالین وهیتلر در 17 اکتبر در ایستگاه شهر لووف در لهستان با یکدیگر داده است. کتابچه فهرست های ملاقات های استالین که بعد از فروپاشی شوروی در آرشیو ریاست جمهوری روسیه در دسترس مردم قرار داده شده است.راژینسکی متوجه شد استالین در روزهای 17 و 18 اکتبر در کرملین حضور نداشته در حالی که این دوروز کاری در وسط هفته بوده است.(تمامی این مطالب از راؤینسکی در مورد استالین که به فارسی نیز ترجمه شده است ).
اگر این مطلب صحت داشته باشد باید دیدار این دو رهبر جهان در آن کوپه قطار در آن شب تاریخی بیادماندنی ودیدنی باشد. ولی ادوارد راژینسکی معتقد است این پیمان عدم تجاوز تنها یک وقت اضافه برای استالین بود. ولادیمر رزون از افسران ضد اطلاعات کا.گ.ب .(سازمان جاسوسی شوروی )که بعد ها به غرب پناهنده شد می گوید او (رزون )در درس های دانشکده نظامی مربوط به استراژیک شنیده بود که اگر دشمن در تدراک حمله ناگهانی باشد باید ابتدا نیرو های خود در نزدیکی مرز متمرکز نماید و بعد فرودگاه هایش را هرچه نزدیک تر به خط جبه مستقر سازد.رزون در سخنرانی های مربوط به تاریخ نظامی شنیده بود استالین به دلیل اعتماد کردن به هیتلر برای جنگ آمادگی نداشت. اگر او مرتکب چنین اشتباه بسیار جدی شده بود پس چرا بهترین واحد های خود را در نزدیکی مرز مستقر کرده وفرودگاه های نظامی را نزدیک لهستان اشغالی دایر نموده بود؟
شکست و مرگ
آدولف هیتلر رهبر رایش سوم در شامگاه ۳۰ آوریل ۱۹۴۵ به زندگی خود پایان داد. هیتلر در زمان مرگ تنها ۵۶ سال داشت، اگرچه به گفته شاهدان عینی، در آخرین دوران زندگی پیرمردی خسته و تکیده و بیمار شده بود.[نیازمند منبع] ارتشیان نازی در سال ۱۹۴۳ در جبهه اتحاد شوروی (استالینگراد) و در سال ۱۹۴۴ در جبهه غرب (پیاده شدن نیروهای متفقین در نورماندی در روزِ دیD-Day) ضربات سنگینی متحمل شدند. از آغاز سال ۱۹۴۵ ارتشهای متفقین راه خود را به درون سرزمین آلمان باز کردند. ارتشهای ایالات متحده آمریکا و بریتانیا از غرب و ارتش سرخ شوروی از شرق به سوی برلین، پایتخت رایش سوم پیشروی کردند. در ماه آوریل ارتش سرخ شوروی شهر برلین را به محاصره گرفت و به طرف ستاد فرماندهی رایش پیش رفت. هیتلر در مخفیگاه خود، به همراه همسر تازه اش اوا براون دست به خودکشی زد.
همسر هیتلر
اوا براون با شکستن کپسول سیانور و هیتلر نیز با سیانور و شلیک همزمان گلوله تپانچه به سرش دست به خودکشی زدند. پیکر بی جان آن دو را کسانی که در سنگر بودند به بیرون بردند و به خواست خود هیتلر که خواسته بود پیکرش چون موسولینی به دست دشمنان نیفتد سوزانده شد.
میراث
از زمان شکست آلمان در جنگ جهانی دوم، هیتلر، حزب نازی و پیامدهای نازیسم در اکثر نقاط جهان با نگرشی منفی مواجه شدهاند. نمادهای تاریخی و فرهنگی هیتلر تا حدودی طبق توافق عمومی در غرب محکوم شدهاند. نمایش صلیب شکستهٔ نازی یا دیگر نمادهای نازی در آلمان ممنوع است. با وجود محکومیتی که توسط بسیاری از شخصیتهای ملی، علیه هیتلر صورت گرفت، نمونههایی از افرادی که به میراث هیتلر الفاظی بی طرفانه نسبت دادهاند و یا به طرفداری از آن برخاستهاند نیز به ویژه در جنوب آمریکا و بخشهایی از آسیا وجود داشتهاست. . او گاهی اوقات، تنها به دلیل ویژگی یهودی ستیزیش، به عنوان چهرهای مثبت در جهان اسلام توصیف شدهاست. در سال ۱۹۵۳، رئیس جمهور پیشین مصر انور سادات نوشتاری مبنی بر طرفداری از هیتلر به رشتهٔ تحریر درآوردهاست. لوویس فاراخان به او نسبت «مرد بسیار بزرگ» دادهبود. بال تاکرای (Bal Thackeray) رهبر جناح راست حزب شیو سنا (Shiv Sena)، در ایالت ماهاراشترای هند در سال ۱۹۹۵ نشان داد که یکی از تحسین کنندههای هیتلر است.
خارج از زادگاه هیتلر -براونا-آم-این در اتریش- نشان سنگی حکاکی شدهای وجود دارد که ترجمهٔ آزاد آن اینچنین است:
«برای دستیابی به صلح، آزادی و دموکراسی -حکومت فاشیستی هرگز- میلیونها مرده را به یاد بیاور.»
تحلیل شخصیت هیتلر
هیتلر
والتر لانگر در سال ۱۹۴۳ در گزارشی با عنوان ذهن آدولف هیتلر که برای اداره نیروهای مسلح راهبردی ایالات متحده تهیه کرده بود ویژگیهای وضع و حال روانی هیتلر را اینگونه بیان میکند :
با توجه به سرشت بیمار بودن هیتلر ,آشکار است که او نمیتوانست به عنوان یک وکیل مجلس وارد سیاست شود .نوع مداخلهٔ وی در سیاست باید با منش او همخوان میبود. موفقیت نهایی او تا حدود زیادی نتیجهٔ این بود که توانایی یادگیری و بهکارگیری مهارتهای سیاسی همساز باخلق و خوی خود را داشت و همزمان توانست بخش قابل ملاحظهای از مردم آلمان را متقاعد سازد که شیوهٔ نگرش و کنش او را در عرصهٔ سیاست ,شیوهای مناسب و موثر بدانند .در این چارچوب استعداد ذاتی او برای سخنوری، توانایی متظاهرانهای که برای بهرهبرداری از جنون خویش در قالب توفانهای حساب شدهٔ خشم داشت ,استفادهٔ موثری که از روانشناسی تودهای تبلیغات و نمادها به عمل میآورد ,پرورش فره در وجود خویش ,تواناییش برای اقدام و واداشتن دیگران به اقدام و فداکاری و شم سیاسی او جنبههایی از شخصیتش بود که به او یاری میرساند
سوم تیر؛ مصافی به قدمت تاریخ
اشاره: در میان اهالى فلسفه، برخى دستی در عالم سیاست دارند. اما دکتر «سعید زیباکلام» از جمله مبارزینی بوده که در سالهای انقلاب، از انجمن اسلامی دانشجویان در اروپا تا کوچه های تهران شاهد فعالیتهای سیاسی او بوده اند. وی حتی تا سال 65 از مسئولین ارشد وزارت امور خارجه بوده است. هرچند پس از آن، نشستن بر کرسی تدریس و تحقیق را به صندلی مدیریت ترجیح می دهد. چنانکه در سال 69 با تغییر رشته از کارشناسی ارشد جامعه شناسی انقلاب، با مدرک دکترای فلسفه علم دانشگاه لیدز انگلستان به ایران باز می گردد.
سعید زیباکلام متولد ۱۳۳۲ تهران است. سخنرانی های او در نقد نظام علمی و دانشگاهی کشور همیشه از پرمخاطب ترینهاست. این استاد فلسفه دانشگاه تهران توانسته به خاطر تحقیقات و آثارش در سه حوزه فلسفه علم، فلسفه سیاست و فلسفه های پست مدرن، بر حوزه اندیشه دینى و فلسفی کشور اثر بگذارد. «چیستی علم» نخستین کتاب او در سال ۷۸ از سوی انتشارات سمت چاپ و منتشر شد و اکنون به چاپ نهم رسیده است. «نظریه لیبرال دموکراسی» اثر پروفسور اندرو لوین را همین محقق و مترجم در سال ۸۰ به فارسی برگرداند و همراه با مقدمه ای انتقادی و حاشیه های توضیحی به چاپ سپرد. «معرفت شناسی اجتماعی» او نیز در سال ۸۴ به بازار آمد.
آنچه درپى مى آید گفت وگویی با وی در سالگرد حماسه سوم تیر است. وی سوم تیر را مصافی به قدمت همه تاریخ و تجلی گر همه مبارزات طول تاریخ بشر می داند: آرایش دو "جریانی" که نهایتاً به مرحله دوم رسیدند، به واقع آرایش تاریخی خیره کننده ای بود، آرایشی که به گمان بنده بسیار بسیار زود است درباره آن بتوان قضاوت رویهمرفته مستوفا و نزدیک به واقعی کرد. بنده معتقدم یکی از جذاب ترین، جالب ترین و آموزنده ترین فرازهای تاریخ بعد از انقلاب، مصاف دور دوم انتخابات ریاست جمهوری نهم است، مصافی به قدمت تاریخ و تجلی گر همه مبارزات طول تاریخ بشر.
برخی معتقدند در دهه دوم انقلاب چرخشی در نگاه مدیریتی کشور بوجود آمد، چرخشی از رویکرد مدیریت انقلابی به نگاه سرمایه سالار، لیبرال و غربی. نظر شما در رابطه با این نظریه چیست؟
در واقع صحیح تر است به جای "نگاه مدیریتی"، از گونهای آفت زدگی عمیق سخن بگوییم. تعبیر "نگاه مدیریتی" دلالت دارد بر اینکه نگاه یا نگرش های مدیریتی و سیاستگذاری متفاوت و رقیبی جهت حفظ و اداره هرچه بهتر و کارآمدتر کشور وجود داشته است و از میان آنها یکی برگزیده و انتخاب شده است. به گمان بنده این تلقی، بسیار بسیار خوش بینانه و بلکه ساده انگارانه است.
شاید دقیق تر باشد عوض چرخش در "نگاه مدیریتی" از ورود و سیطره فرهنگی غنیمت جویانه و دنیاطلبانه صحبت کنیم. سابقه سیطره یافتن این نوع فرهنگ اقتصادی و سیاسی را ما در صدر اسلام هم سراغ داریم.
علاوه بر این، نکته دیگری را هم لازم است، اضافه کنم و آن اینکه سخن از "نگاه سرمایه سالار لیبرال غربی" ناصحیح است. اگر آشنایی اجمالی هم با نگرش یا نظریه های سرمایه دارانه لیبرال می داشتیم، از سیطره یافتن آن سخن نمی گفتیم. چراکه آنچه به واقع پس از پایان دفاع مقدس حاکم شد فاصله بسیار بسیار زیادی با آن نوع نظام ها داشت. اگر در این مورد کمترین شکی وجود دارد، کافیست برخی از اهم سیاست ها و سازوکارهای موجود در جوامع سرمایه داری لیبرال غربی را با آنچه در ایران پس از جنگ واقع شد، مقایسه کنیم.
زمینه ایجاد این چرخش فرهنگی چه بود؟ آیا عملکرد برخی مسئولان و نوع نگاهی که بر مدیریت آنها حاکم بود، در این چرخش مؤثر بود؟ آیا میدان دادن به برخی جریانات، افراد و رویکردها در این دوره بر این چرخش مدیریتی اثر گذاشت؟
به گمان بنده، شرایط و عوامل متعددی در ظهور چنین فرهنگ و سیاست هایی دخیل و سهیم هستند. موتور محرکه و نطفه اصلی و اولیه، وجود تعلقات دنیاطلبانه متکاثرانه و مسرفانه است، تعلقاتی که بدمان آید یا خوشمان آید، ریشه در هوای نفس ما دارد.
از اینجا به بعد را دیگر متوسل به تبیین های اجتماعی و سیاسی و اقتصادی می شوند. یعنی موتور محرکه دنیاطلبانه و متکاثرانه به دنبال شرایط و زمینه مناسب می گردد و به محض یافتن آن شرایط مساعد، ظهور و بروز می یابد و این یعنی، دوره پس از سد سکندر و رسوخ ناپذیری بنام امام خمینی (رحمة الله علیه) رهبری که موضعگیری صریح و خلل ناپذیری نسبت به اشرافی گری و قبیله سالاری داشتند و موضعگیری بی بدیلی که نسبت به ساده زیستی خود و اعضای خانواده خود و مسئولان حکومتی داشتند، جای هیچگونه تردید برای هیچکس باقی نمی گذاشت. خلأیی که همواره هرگونه تغییر و تحول قدرت برای مدتی کوتاه، خواه یا ناخواه به نحو گریزناپذیری رخ می هد و افراد فرصت طلب، صرف نظر از موضع گیری مقامات یا مسئولان، از آن برای ایجاد رویه های مورد نظر خود نهایت بهره برداری را می کنند.
از طرف دیگر، جنگ تحمیلی هشت ساله با مجاهدت ها و جانفشانی های بی شمار بسیاری از مخلص ترین و شایسته ترین جوانان وطن به پایان رسیده است و این یعنی، جامعه در مجموع انتظار دارد خرابی ها و صدمات حاصله از جنگ در عرصه های مختلف و نیز میراث نابسامانی های متکثر رژیم فاسد و وابسته پهلوی به سرعت رفع و جبران شود و بالاخره انقلاب برخی از نیروها و شخصیت های صدیق و شناخته شده خود را به علل مختلف منجمله اعمال تروریستی در آن هشت سال از دست داده است.
این سه عامل به همراه عوامل متعدد غیرعمده دیگر، روی هم رفته شرایطی را بوجود آورد که در آن برخی از دولتمردان مدعی سکانداری، امانت داری و سیاستمداری انقلاب شدند و جمیع شخصیت های فکری و سیاسی انقلاب دعوت شدند با خیالی آسوده نظاره گری پیشه کنند و به فکر کار و اشغال متعارف خود باشند! آن دعوی و این دعوت با چنان اعتماد به نفسی صورت گرفت که متأسفانه بر کثیری از شخصیت ها و تشکل های شفیق و دلسوز انقلاب مؤثر واقع شد.
"مؤثر واقع شد" یعنی بسیاری در عمل پیرو این مشی و طریق شدند که "هرچه آن خسرو کند، شیرین کند". بنده تردید ندارم که اولین خشت کج و بلکه معوج و ویرانگر انقلاب که به ظهور و استیلای فرهنگ اشرافی و قبیلگی شبه سلطنتی مستکبرانه انجامید، دقیقاً همین است که فردی یا گروهی مدعی شود ما مصالح انقلاب را و ملک و مملکت را بهتر از دیگران می دانیم و می شناسیم و پاس می داریم. اگر درس های خود را از سیره نبوی و علوی درست یاد گرفته باشیم، باید بدانیم که امر به معروف و نهی از منکر، شفقت بر خلق، ظلم ستیزی، عدالت خواهی، حب وطن، پاسداری از انقلاب و میراث خون شهدا و صدیقان و عالمان راستین انحصار برنمی تابد؛ "کلکم راع و کلکم مسئول". که اگر پایبندی به این ارزش های بنیانی اسلامی انحصار بردارد، سکولاریسم با تمام قد و قامت خود، بر ما و بر انقلاب و سیاست ما حاکم خواهد شد، مگر نشد؟!
ای کاش این سکولاریسم که عزیزترین ارزش های انقلاب اسلامی را به شدت تضعیف و بلکه تخریب کرد، همراه لیبرالیسم همزاد خود هم می شد! تا دست کم آن فرهنگ و شبکه اشرافی قبیلگی مسرفانه طغیانگرایانه دنیا پرستانه تحت نظارت و موازنه سایر نیروهای اجتماعی- سیاسی قرار می گرفت و قدری مهار می شد. همین جا لازم می دانم اعتقاد عمیق خود را نیز اعلام کنم که عرصه عمومی سیاست در هیچ یک از ایدئولوژی های سیاسی معاصر -لیبرالیسم، سوسیالیسم، آنارشیزم، کانسرواتیزم- به فراخی و وسعت در اسلام نیست و زندگی سراسر مبارزه و مجاهده و اسارت و حبس و شهادت ائمه هدی (علیه السلام) گواهی است برای هر که بخواهد آن را ببیند و بشنود و اندوخته قلبش کند.
تبعات اجتماعی چرخش رویکرد مدیریتی کشور از انقلابی به لیبرال چه بود؟ این تبعات چه تأثیری در ایجاد فساد اقتصادی داشت؟ چه تأثیری در ایجاد فساد سیاسی و فرهنگی داشت؟ چه تأثیری در ایجاد باندهای قدرت و ثروت و شکل گیری طبقه جدید در جامعه ایرانی داشت؟
تبعات سیاسی و اقتصادی فرهنگ قدرت طلبانه زراندوزانه امر چندان دشوار و پیچیده ای نیست و ایضاً، تبعات بسیار فاسد فرهنگی و اعتقادی، ژرف ترین و ویرانگرترین اتفاقی که سیطره مجدد فرهنگ و مناسبات اشرافی- چپاولی بر این مرز و بوم به ارمغان آورد، ترویج و تحکیم این باور سرطانی بود که: "ای بابا! این مملکت درست بشو نیست."
با صورت های دیگر این باور ملک و ملکت و انقلاب بر باد ده هم آشنا هستیم: "همه ماجراها دست خودشونه"، "فقط جای اربابان عوض شده"، "پس خون شهدا این وسط چی می شه؟"، "مملکت بی صاحبه دیگه"؛ "هرکی به فکر جیب خودشه"؛ چنانچه این نقل قول های مردم کوچه و بازار را به دقت مورد تأمل قرار دهیم، تمام ابعاد تبعات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را درک و فهم خواهیم کرد.
این تبعات چه تأثیری در شکل گیری حلقه بسته "نخبگان مدیریتی" داشت؟
"حلقه نخبگان مدیریتی"! چه تعبیر محترمانه و آبرومندی! شبکه انحصار گر فاسد و مفسد قدرت- ثروت جدید که به نحوی جایگزین هزارفامیل سابق موروثی این آب و خاک شده است را نخبگان مدیریتی می نامید؟ خداوند عاقبت ما و شما را ختم به خیر فرماید!
آرایش سیاسی- اجتماعی موجود در دوره انتخابات ریاست جمهوری نهم به چه شکلی بود؟ آیا می توان گفت جبهه بندی موجود میان رویکرد انقلابی عدالت محور و رویکرد لیبرال و سرمایه محور بوده است؟
به نظر بنده ماجرای دور اول و دور دوم انتخابات ریاست جمهوری نهم داستان بسیار تأمل انگیز و عبرت آموزی است. در مبارزات انتخاباتی دور اول با گرد و غبار و ازدحام قابل توجهی مواجه بودیم لیکن به تدریج که به روز انتخابات نزدیک شدیم، پرده های بسیار کنار رفت؛ برخی از نامزدهای پرسابقه سیاسی که ظاهراً مکتبی وانقلابی می نمودند، به نفع برخی جریان های تجدیدنظر کرده قدرت طلب کنار رفتند و برخی دیگر هم بنا به ملاحظاتی دیگر که در جای خود قابل بررسی است، اعلام انصراف کردند.
آرایش دو "جریانی" که نهایتاً به مرحله دوم رسیدند، به واقع آرایش تاریخی خیره کننده ای بود، آرایشی که به گمان بنده بسیار بسیار زود است درباره آن بتوان قضاوت رویهمرفته مستوفا و نزدیک به واقعی کرد. بنده معتقدم یکی از جذاب ترین، جالب ترین و آموزنده ترین فرازهای تاریخ بعد از انقلاب، مصاف دور دوم انتخابات ریاست جمهوری نهم است، مصافی به قدمت تاریخ، تجلی گر همه مبارزات طول تاریخ بشر. مصافی که تبیین تفصیلی آن دست کم گذشت نسلی را طلب می کند.
اما در اینجا بدین مقدار حداقلی و اشاره گونه می توان و باید بسنده کرد: از طرفی "جریانی" ایستاده است که دانشگاهیان و حوزیان فراوان و نامداری گروه گروه از آن حمایت می کنند. احزاب و گروه ها و مطبوعات سازمان یافته و هماهنگ و آزموده تر مدرنیستی یکی پس از دیگری به خیل عظیم و هیبت زای حامیان آن می پیوندند. برخی از اساتید معروف دانشگاهی بهمراه برخی روزنامه نگاران و مقاله نویسان مشهور روزنامه ای، میادین بزرگ شهر تهران را با اطلاع قبلی صحنه تبلیغ و ترویج این جریان پرسابقه و پرسرمایه و پرعظمت کردند. ستادهای ریز و درشت در منازل و مغازه های بسیاری به یمن و برکت توزیع سخاوتمندانه بخش بسیار کوچکی از آن سرمایه ها فعالیت می کردند.
همچنین تلاش فراوانی صورت می گرفت تا بر تعداد فیلسوف- فقیهان نامدار حامی افزوده گردد. و باید افزود که روزی نبود که بزرگی، فیلسوفی، فقیهی، جامعه شناسی، سیاست شناسی و خلاصه عالمی دانشگاهی یا حوزوی به طومار فزاینده حامیان این جریان اضافه نشود. جریانی با انبانی بزرگ و سنگین از تجربه و تدبیر و سیاست و کیاست و سوابق قرابت با طلایه داران انقلاب؛ جریانی با شیخوخیت و زعامتی فراگیر و گسترده در لایه های مختلف حکومتی، مدیریتی، و تجارتی؛ جریانی حامل فقاهت، تفسیر و مصلحت اندیشی و مصلحت بینی، هم در انقلاب و هم در نظام و هم در اسلام، بی هیچ کم و کاستی؛ جریانی که نه تنها کثیری از مشاهیر قدرت و ثروت و معرفت را با خود و در کاروان خود همراه داشت و همراه کرد که در خارج از مرزها به تناسب داخل کشور از حمایت های پنهان و آشکاری برخوردار بود. نه تنها برخی از شیوخ خلیج فارس و شیوخ برخی از جمهوری های عربی که شیخ و اجله همه آنها نیز به ایما و اشاره حامی این جریان بودند. و نه تنها این قبیل زعمای ممالک اسلامی که برخی از زعمای بلاد افرنگ نیز نمی توانستند جلوی شور و شوق حمایت آمیز خود را نسبت به این جریان بگیرند و آن را چند صباحی پنهان نگهدارند.
در طرف دیگر، "جریانی" قرار داشت که به زحمت می شد نام جریان بر آن چسباند. جریانی بی سرمایه و بی شیخوخیت، جریانی بدون زعامت و حمایت در لایه های مختلف حکومتی، مدیریتی، و تجارتی. جریانی که نه فقاهت داشت و نه تفسیرهای چند ده جلدی؛ جریانی که نه برای انقلاب و نظام قائل به مصلحت اندیشی بود و نه معتقد بود که با بستن چشم بر حقایق ارزشی و بینشی اصیل اهل بیتی باید برای اسلام مصلحت بینی کرد. جریان غریبی بود! جریانی غریب و تنها. به زحمت می شد حزبی، تشکلی، یا گروهی سیاسی یا شبه سیاسی را یافت که بخواهد یا جرأت کند از آن حمایت کند و به زحمت می شد در میان عالمان دانشگاهی و حوزوی فردی را یافت که علناً از این شبه جریان کوچک سازمان نیافته بی پول و سرمایه و پشتوانه حمایت کند. مطبوعات مؤثر و جاافتاده تر و مقبول تر مدرنیستی و هم، در مواردی، مطبوعات غیر مدرنیستی سنتی نیز به لطایف الحیلی این جریان نحیف بدون حامی را تضعیف و تحقیر می کردند.
به زحمت می شد روزنامه نگار و مقاله نویس روزنامه ای را یافت که حاضر باشد به نحوی ولو تلویحی از این جریان غریب نحیف حمایت کند. هرکس در آن ایام قوا و نیروهای دوطرف را در مجموع و یا در یک روز مقایسه می کرد، در اندیشه می شد که براستی این جریان غریب با چه سرمایه و با چه جرأتی پا بدین میدان سهگمین گذارده است؟ براستی هیچ جزء و بخشی از جریان دوم قابل مقایسه با جریان اول نبود: نه قدش، نه وزنش، نه سرمایه اش، نه حامیان صاحب قدرت و ثروت و معرفتش، نه توان رسانه ای و مطبوعاتی اش، نه تجربه اش، و نه حامیان گونه گون شیخ و شاه و فرنگی اش. پس این جریان براستی چه داشت؟ و به اتکاء چه چیزی پا بدین میدان بسیار بسیار نابرابر گذاشته بود؟ سرمایه های این جریان برای چنین میدانی، همچون خودش، غریب بود. خیلی ساده و به اجمال، سرمایه هایش عبارت بود از سادگی و صداقت، دردمندی و دردشناسی و شوق خدمت و رفع تبعیض و محرومیت.
سرمایه این جریان عشق و اعتقاد شیعی به عدالت و تبعیت از الگوهای علوی به قدرم فهم و درک خود و شرایط و پذیرش نیروهای سیاسی در صحنه بود.
چه شد که مردم به احمدی نژاد رأی دادند؟ مؤلفه ها و ویژگی های جریانی که احمدی نژاد آن را نمایندگی می کرد، چیست؟ علت بازگشت مردم به نگاه و رویکرد انقلابی چیست؟
در آن چند روز قبل از 4 تیرماه روزی نبود که دانشجویانی پاک دل و مخلص سراسیمه وارد نشوند و جریان این نبرد بسیار نابرابر و در برخی موارد ناجوانمردانه را گزارش نکنند. روزی نبود که به طرق مختلف شنیده نشود که برخی از همین سنخ دانشجویان، امکانات قلیل مادی و مالی خود را در آن ایام صرف تبلیغات برای ایمان و اعتقادشان نکنند. دست کم شور و شوق و اشک هایشان حکایت از این شیدایی و فداکاری می کرد.
به گمان بنده پاسخ این سئوال چندان دشواری و پیچیدگی ندارد. به اعتقاد بنده مردم ایران یکی از درخشنده ترین و زیباترین جلوه های حق شناسی و عدالتخواهی کم نظیر خود را در این ماجرا به نمایش گذاشتند. هر چه از این رویداد تاریخی بیشتر فاصله بگیریم تابندگی و زیبایی این جلوه بیشتر نمایان خواهد شد. اگرچه امکان دارد بنظر برخی این قضاوت زودهنگام تلقی شود زیرا به یک معنای عمیق و همه جانبه ای ماجرای آن رقابت و نبرد نه تنها پایان نپذیرفته بلکه تازه از 4 تیرماه 1384 وارد مراحل و صورت های جدی تر و گاه ناجوانمردانه تری شده است. اگرچه موافقم که آن نبرد در صورت های مختلف واعلام نشده، نه تنها متوقف نشده که روز به روز بر دامنه آن افزوده می شود. لیکن قضاوت بنده صرفاً درباره فهم و انتخاب ملت ایران در چهارم تیرماه هشتاد و چهار است.
بزرگترین مشکلات و چالش های پیش روی احمدی نژاد چیست؟آیا می توان مافیای قدرت و ثروت را چالش پیش روی او دانست؟ آیا می توان صف بندی نخبگان در مقابل احمدی نژاد را چالش پیش روی او دانست؟ یا مثلاً پیوند امپریالیسم خارجی و دوستداران داخلی اش بزرگترین چالش است؟
قائل نیستم که کسی جز حضرت حق (تبارک و تعالی) می تواند فرجام نهایی این نبرد را بداند. و این یعنی، قائل نیستم که دولت نهم قطعاً بر خیل عظیم معضلات و مشکلات محصول سازوکار شبکه مفسد فزون طلب غارتگر قدرت- ثروت دوران پس از جنگ فائق خواهد آمد. همچنین، گمان نمی کنم کسی بتواند پیش بینی کند که دولت نهم قطعاً بر توطئه ها و دسیسه های افراد و جریان های مفسد و غارتگر بیت المال پیروز خواهد شد.
بخشی از ماجرا البته به تدبیر و ذکاوت دولت نهم و رئیس آن بستگی دارد، که چقدر علاوه بر برخوردهای موردی جهت قطع ایادی آن شبکه غارتگر طغیانگر مفسد، توانایی برخورد نظامند و سیاستگذارانه با این شبکه شوم را داشته باشد اما روشن است که این همه ماجرا نیست. همه شخصیت ها و مسئولین مختلف حکومتی، هریک نقش خود را در این معرکه ایفا خواهند کرد. و البته در "یوم یقوم الحساب" هم پاسخگوی اعمال خود خواهند بود. همچنین، صنوف و اقشار مختلف اجتماعی، اعم از دانشگاهیان و حوزویان، صاحبان ثروت و قدرت و آحاد مردم ایران هر یک سهم و مسئولیت خود را دارند. رئیس دولت مدتهاست که به تصریح و به تلویح می گوید دولت در موضوع عدالت و نیز در مبارزه خود علیه مفسدان اقتصادی تنهاست و این یعنی، مفسدان اقتصادی همدستان سیاسی پرقدرتی را درون حکومت پشت سر خود دارند که به موقع از آنها حمایت و حفاظت می کنند. اگر این سخن رئیس جمهور راست باشد از وقایع بنیاناً شومی در آینده نه چندان دور خبر می هد.
این وقایع عبارتست از ناکامی هرچه بیشتر دولت در امر سامان دادن به امور و توفیقات روزافزون شبکه قدرت- ثروت غارتگر مفسد، نارضایتی عمومی هرچه بیشتر، رویگردانی و نومیدی مردم از دولت و سیاست های آن، و نهایتاً رویگردانی ملت از شریف ترین و عزیزترین ارزش هایی که دولت نهم، بدمان آید یا خوشمان آید، پرچمدار آن است. به نظر بنده، پیروزی یا شکست دولت نهم فی نفسه اهمیت ماهوی یا ذاتی ندارد.
آنچه اما از اهمیت مبنایی فوق العاده سرنوشت سازی برخوردار است، این است که ملت ایران در اثر اعمال و افعال کنونی رجال و مسئولان سیاسی (همچون شراکت در غارت ها، همدستی و همراهی و تأیید پنهایی چپاول بیت المال، و همزمان مظلوم نمایی و توصیه خلق به پاکدامنی و امانتداری و تقوی، و نیز حق پوشیها و دروغ ها و سکوت ها و تجاهل ها و عافیت طلبی های دنیاطلبانه) عملاً روزی به این نتیجه برسد که: برای تأمین مسکن و اشتغال و ازدواج و تحصیل خود و فرزندان مان باید دست از عدالتخواهی و مبارزه با مفسدان و غارتگران برداشت و به نحوی با آنها کنار آمد. زیرا دیدیم که تنها دولتی که قدری به علویان شباهت داشت، بدترین وضع معیشتی را برای خود و فرزندان مان رقم زد. آری! دولتمدران نهم مردان دلسوز و زحمتکشی هستند و برخی از آمال شان و آرمانشان ما را تا حدودی به یاد نیکان و شفیقان و علویان می اندازد. لیکن چه سود؟ عاقبت الامر ما می خواهیم زندگی کنیم و امور زندگی مان قرار و سامانی داشته باشد، و البته به آقا امیرالمؤمنین و فرزندانش هم احترام می گذاریم و برای تعظیم و تکریم شان هر ساله مراسم سوگواری مجللی برگزار می کنیم!
آیا ملاحظه می شود که تنهایی دولت در امر عدالت و مبارزه با مفاسد اقتصادی چه معنای ژرفی دارد؟ (دقت کنیم! بحث بر سر کفایت و مناسبت یکایک سیاستهای دولت نیست که این امور مقام دیگری می طلبد) آیا روشن نیست که در صورت ادامه این تنهایی و رهاگذاشتن گرگ ها و کرکس ها و کفتارها در حمله به اقتصاد مملکت و حراست و حفاظت از آنان هنگام مواجهه با دولت، نتیجتاً خراب تر شدن وضع معیشتی مردم، آحاد مردم چه احساسی نسبت به آرمان طلبی و عدالتخواهی و مبارزه با مفاسد اقتصادی پیدا می کنند؟ آیا روشن نیست که این احساس بی تفاوتی و بلکه انزجار نسبت به این ارزشهای بنیاناً هویت بخش چه تبعات و نتایجی برای انقلاب اسلامی خواهد داشت؟ آیا بنیاناً چیزی از انقلاب اسلامی باقی خواهد ماند؟
نیز، آیا روشن نیست که سکولاریسم با تمام قامت خود در روح و فکر و احساس ملت ایران به نحو وثیقی تعبیه و تحکیم خواهد شد؟ در آن هنگام و در آن صورت، آیا جا ندارد از خود سؤال کنیم: براستی حال که آرمان طلبی ها و عدالتخواهی های ملی و بین المللی ما منتفی شده است، منازعات و مناقشات ما با افرنگیان دیگر بر سر چیست؟ و بنیانی تر از این، براستی ما برای چه انقلاب کردیم؟ آیا این سؤال با تمام قدرت و قوت برایتان مطرح نمی شود؟ اگر مطرح نشده و نمی شود، دست کم پای حرف بسیاری از جوانان و نوجوانان این مملکت بنشینید که بدون این تحلیل ها، به این سؤال رسیده اند و اگر گوش شنوایی پیدا کنند، آن را مطرح می کنند.
آری! روی سخن این بنده نه با جوانان و نوجوانان و مردم عادی این مرز و بوم است که سر در گریبان خود دارند و زندگی شان را می کنند، که با همه مسئولان است!
هر که هستیم باید بنشینیم و صادقانه دست کم به خودمان- آری! به همان قلب مان- پاسخ دهیم که: براستی ما برای چه انقلاب کردیم؟ طفره رفتن سودی ندارد زیرا روزی با شهدا و جانبازان و خانواده های رنج کشیده آنها در این دنیا و به نحو بی پرده ای، در دیار باقی مواجه خواهیم شد، مواجهه های فوق العاده هراسناک و بس خرد کننده. "و مالی لااعبد الذی فطرنی و الیه ترجعون".
یک نکته از دکتر علی شریعتی
" گمشده"
هر کسی گمشده ای دارد ،
و خدا گمشده ای داشت .
هر کسی دو تاست ،
و خدا یکی بود .
و یکی چگونه میتوانست باشد ؟
هر کسی به اندازه ای که احساسش میکنند ،هست ،
و خدا کسی که احساسش کند ، نداشت.
.........
در آغاز هیچ نبود ، کلمه بود و آن کلمه خدا بود .
و خدا یکی بود و جز خدا هیچ نبود .
....... حرف هایی هست برای گفتن که اگر گوشی نبود ، نمیگوییم.
و حرف هایی هست برای نگفتن ،
حرفهایی که هرگز سر به ابتذال کفتن فرود نمی آورند.
........... و خدا برای نگفتن ، حرف های بسیار داشت.
........... و خدا تنها بود
هر کسی گمشده ای دارد.
و خدا گمشده ای داشت .