سرطان بی ضه
شانس این که یک مرد سفیدپوست در طی عمر خود دچار سرطان بی ضه گردد نزدیک ۲/۰% میباشد. شیوع این سرطان در همه جای دنیا یکسان نیست و در نژادهای مختلف و در کشورهای مختلف شیوع متفاوتی دارد.
این سرطان عمدتاً مردانی که در محدوده سنی ۱۵ تا ۴۵ سالگی قرار دارند را مبتلا میسازد. با درمانهای جدیدی که برای این سرطان ابداع شده طول عمر این بیماران بیشتر شده است. در طبقات مرفه شانس بروز این سرطان تقریباً دوبرابر شانس بروز آن در طبقات پایین جامعه میباشد.
در مورد این که سرطان در اثر چه عاملی به وجود میآید، باید گفت علت ایجاد این سرطان مشخص نیست. عوامل مادرزادی و محیطی در بروز آن مؤثر است.
مشخصترین عاملی که با سرطان بیضه مرتبط است عدم نزول بیض هها در دوران طفولیت میباشد. این مسئله در ۱۰ درصد از کلیه افراد مبتلا به سرطان بیض ه دیده میشود.
اگرچه درمان این بیض هها در همان دوران کودکی و پایین آوردن بیض هها به محل اصلی آن تغییری در شانس بروز سرطان ایجاد نمیکند ولی در عوض تشخیص زودرس آن را آسانتر میسازد.
از سایر عواملی که ممکن است مؤثر باشند ضربه به بیضه و عفونت بیضه است اما ارتباط آنها با سرطان بیضه اثبات نشده است. مصرف داروهایی که استروژن دارند توسط مادر در طی دوره حاملگی فرد ممکن است در ایجاد سرطان بیض ه نقش داشته باشد.
علائم بالینی:
شایعترین علامت سرطان بیض ه بزرگ شدن بیض ه یا بیض هها بدون درد است. این بزرگ شدن بیض هها با گذشت زمان و به صورت تدریجی اتفاق میافتد. اکثراً بیض ه سمت راست مبتلا میگردد ولی گاهی اوقات دوطرفه میباشد.
گاهی احساس سنگینی در بیضهها وجود دارد. گاهی از اوقات درد بیضه هم وجود دارد. این درد که در ۱۰ درصد از موارد ایجاد میگردد به علت خون ریزی خود به خود در داخل بیضه است.
در جوامع غربی از زمانی که خود بیمار متوجه علائم سرطان بیضه میشود تا زمانی که به پزشک مراجعه میکند ۳ الی ۶ ماه طول میکشد. احتمالاً این زمان در کشور ما طولانیتر است.
هرچه این زمان طولانیتر باشد، رشد و پیشرفت سرطان به قسمتهای دیگر بدن بیشتر است، اهمیت این مسئله تا بدین حد است که نزدیک ۱۰ درصد از بیماران به خاطر علائم ناشی از دستاندازی سرطان به اعضای دیگر مراجعه میکنند نه بخاطر علائم سرطان بیضه.
از این علائم دستاندازی به کمردرد به علت انتشار سرطان بیض ه به اطراف مهرههای کمری میتوان اشاره نمود. ریهها، استخوانها و سیاهرگ بزرگ تحتانی نیز مورد تهاجم سرطان بی ضه قرار میگیرند. هنگام درگیری ریهها بیمار با سرفه و تنگی نفس مراجعه میکند.
درگیری استخوانها به صورت درد دست و پا بروز میکند و در هنگام درگیری سیاهرگ بزرگ تحتانی بیمار از تورم پاها شاکی است.
آزمایشاتی برای تشخیص سرطان بی ضه وجود دارد که توسط پزشک تجویز میگردد. از روشهای تشخیصی بسیار خوب سونوگرافی از بیضهها میباشد. برای تشخیص تهاجم سرطان بی ضه به سایر قسمتهای بدن عکسبرداری از ریه و سیتی اسکن شکم انجام میگردد.
ممکن است علائم سرطان بی ضه در بیماریهایی چون عفونت بی ضه و مجاری اطراف آن و هیدروسل و تجمع مایع در بیضه و سل بیض ه دیده شود.
بنابراین با مشاهده علائم اولیه (تورم بیض ه و احساس سنگینی) یا علائم ثانویه (درد استخوانها و کمردرد و سرفه و …) باید فوراً نگران شد اما مراجعه فوری به پزشک ضروری است. با آگاهی از این علائم و مراجعه سریع به پزشک و درمان به موقع سرطان بیض ه از انتشار آن و نهایتاً مرگ بیمار جلوگیری میشود.